Prawo upadłościowe i prawo restrukturyzacyjne

Prawo upadłościowe i prawo restrukturyzacyjne różnią się zakresem stosowania. W stosunku do podmiotów, które stały się niewypłacalne, można ogłosić upadłość. Przeprowadzenie postępowania upadłościowego ma na celu przede wszystkim zaspokojenie wierzycieli w jak najwyższym stopniu. Przepisy prawa upadłościowego szczegółowo określają, jakie podmioty mogą złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości.

 

Postępowanie restrukturyzacyjne może być z kolei prowadzone wobec dłużnika niewypłacalnego lub zagrożonego niewypłacalnością. Celem postępowania restrukturyzacyjnego jest uniknięcie upadłości dłużnika poprzez umożliwienie mu restrukturyzacji w drodze zawarcia układu z wierzycielami a w przypadku postępowania sanacyjnego – również przez przeprowadzenie działań sanacyjnych, przy zabezpieczeniu praw wierzycieli. Postępowanie restrukturyzacyjne wszczyna się na wniosek restrukturyzacyjny złożony przez dłużnika.

Restrukturyzacja jest prowadzona w celu uniknięcia upadłości dłużnika. Często jest ona ratunkiem przed upadłością zadłużonej firmy i likwidacją jej majątku, w sytuacji, w której firma ma szansę na poprawę swojej kondycji finansowej.

 

W ramach postępowania restrukturyzacyjnego wyróżniamy następujące postępowania:

  1. Postępowanie o zatwierdzenie układu,
  2. Przyśpieszone postępowanie układowe,
  3. Postępowanie układowe,
  4. Postępowanie sanacyjne.

Zdolność restrukturyzacyjną, czyli zdolność do przeprowadzenia postępowania restrukturyzacyjnego mają:

  1. przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 i 2320),
  2. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, proste spółki akcyjne i spółki akcyjne nieprowadzące działalności gospodarczej;
  3. wspólnicy osobowych spółek handlowych ponoszący odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem;
  4. wspólnicy spółki partnerskiej.

Jednocześnie prawo restrukturyzacyjne przewiduje jednak cały szereg wyłączeń poszczególnych kategorii podmiotów, które nie mają zdolności restrukturyzacyjnej. Przepisów prawa restrukturyzacyjnego nie stosuje się bowiem m.in. do:

  1. Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego;
  2. banków krajowych;
  3. Banku Gospodarstwa Krajowego;
  4. oddziałów banków zagranicznych;
  5. spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych;
  6. firm inwestycyjnych, o których mowa w art. 2 pkt 14 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji (Dz. U. z 2020 r. poz. 842 oraz z 2021 r. poz. 680 i 1177);
  7. zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji;
  8. funduszy inwestycyjnych;

i innych.